Hé lộ sự thật về loài "cá bay"

Ở những vùng biển ấm áp trên khắp thế giới, bạn có thể nhìn thấy một cảnh tượng kỳ lạ: Một con cá nhảy khỏi mặt nước và bay lên cao hàng chục mét trước khi quay trở lại độ sâu của đại dương.

Các thủy thủ khu vực Địa Trung Hải ban đầu nghĩ rằng những con cá chuồn sẽ quay trở lại bờ vào ban đêm để ngủ, do đó họ gọi loài cá biển này là Exocoetidae.

Hiện tại có khoảng 40 loài cá chuồn, tất cả đều có hình điếu xì gà với vây ngực dài và rộng ở hai bên cơ thể. Có hai loại "cá bay". Loại "hai cánh", có hai vây ngực lớn chiếm phần lớn bề mặt giúp nâng cơ thể cá và "bốn cánh", cũng có hai vây bụng mở rộng ngoài hai vây ngực dài.

Tất cả các loài cá chuồn đều có đuôi không đối xứng, chẻ dọc (hình dạng được gọi là hình chữ thập), với các đốt sống kéo dài đến thùy đáy dài hơn khiến nó trông giống như bánh lái của một chiếc thuyền.

Những con cá kỳ lạ này có chiều dài từ 15 đến 50 cm. Cá con sẽ bắt đầu "bay" khi chúng đạt chiều dài khoảng 5 cm. Theo đánh giá năm 1994 của nhà sinh vật học John Davenport về cá chuồn được công bố trên tạp chí Reviews in Fish Biology and Fish, những loài cá chuồn đã phát triển khả năng "bay" như một cách để trốn tránh những kẻ săn mồi bơi tốc độ cao như cá heo (Coryphaena hippurus).

Một nghiên cứu năm 1967 được công bố trên tạp chí Nature cho biết mắt của cá, đặc biệt là giác mạc đã phát triển để giúp cá có thể nhìn dưới nước cũng như trên không.

Theo một báo cáo của Diễn đàn Nghề cá khu vực Quần đảo Thái Bình Dương, cá chuồn không kén ăn mà chủ yếu ăn các loài giáp xác và cá nhỏ.

Mãi đến năm 1941, các nhà khoa học mới công bố những bức ảnh tốc độ cao về cá bay trên tạp chí Zoologica. Các bức ảnh cho thấy cá chuồn nhảy ra khỏi mặt nước và lướt đi, trước khi bay trở lại không trung.

Cá bay bơi về phía mặt nước với tốc độ khoảng 1 mét/giây, gấp 20-30 lần chiều dài cơ thể chúng. Khi lên khỏi mặt nước, chúng sẽ xòe các vây to ra và lướt đi. Cá bay lượn dài nhất từng được ghi nhận là con cá bay lên cao trong 45 giây với tốc độ ước tính 30 km / h, theo Kỷ lục Guinness Thế giới.

Theo đánh giá năm 1994 của Davenport, khoảng cách bay xa nhất được ghi nhận của một con cá chuồn là khoảng 400 m.

Đánh giá năm 1990 của nhà sinh vật học Frank Fish được công bố trên Tạp chí Động vật học, cá bay có thể đạt độ cao lên tới 8 m so với bề mặt nước và có thể thực hiện các cú lướt liên tiếp.

Khi cá văng trở lại mặt nước sau khi lướt xong, nó sẽ ngay lập tức bắt đầu bơi cực nhanh, tăng tốc độ để tạo ra đủ lực đẩy lên khỏi mặt nước một lần nữa. Cá bay có thể có tới 12 lần lướt liên tiếp.

Davenport và các chuyên gia về cá khác nghi ngờ rằng cá chuồn khó có thể bay ở nhiệt độ thấp hơn 20 độ C vì nhiệt độ lạnh hơn có xu hướng cản trở chức năng cơ cần thiết đạt được tốc độ cần thiết để phóng lên khỏi mặt nước.

Tuy nhiên, cá chuồn không được coi là loài có nguy cơ tuyệt chủng hoặc bị đe dọa, và được Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên và Tài nguyên Thiên nhiên xếp vào loại ít bị quan tâm nhất.

Trong những thập kỷ gần đây, loài cá bay bốn cánh (Hirundichthys affinis) là trung tâm của một cuộc tranh chấp quốc tế giữa các quốc đảo láng giềng Caribbean là Barbados và Trinidad và Tobago. Cá là loài được nhắm mục tiêu thương mại ở cả hai quốc gia. Barbados thậm chí đã áp dụng khẩu hiệu "Vùng đất của cá bay", để công nhận tầm quan trọng văn hóa và kinh tế lâu đời với loài cá này.

Trang Phạm

Theo Live Science