Những thăng trầm trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Donald Trump

Ông Donald Trump tuyên thệ nhậm chức tổng thống thứ 45 của Mỹ, nhấn mạnh quan điểm “Nước Mỹ trước tiên” đối với chính sách đối ngoại và thương mại. Thư ký báo chí Nhà Trắng lúc bấy giờ Sean Spicer bác bỏ thông tin cho rằng không nhiều người dự lễ nhậm chức của ông Trump như thời vị tổng thống tiền nhiệm Barack Obama nhậm chức.

Chỉ 3 ngày sau, ông Trump rút Mỹ ra khỏi Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) vốn được ông Obama thúc đẩy.

Ông Trump ký sắc lệnh hành pháp đưa 7 nước gồm Iraq, Syria, Iran, Libya, Somalia, Sudan và Yemen vào danh sách cấm nhập cảnh vào Mỹ. Động thái này gây ra hỗn loạn tại các sân bay và thổi bùng các cuộc biểu tình chống sắc lệnh trên tại nhiều thành phố ở Mỹ.

Ông Trump cho phép các cuộc tấn công tên lửa nhằm vào một căn cứ không quân Shayrat ở Syria, với lý do Tổng thống Syria Bashar al-Assad bị nghi sử dụng vũ khí hóa học. Thời điểm đó, hai khu trục hạm Mỹ ở Địa Trung Hải bắn 59 tên lửa hành trình Tomahawk vào căn cứ không quân Shayrat, theo AFP.

Trước đó, Nhà Trắng cáo buộc chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad đứng sau vụ tấn công bằng vũ khí hóa học ở thị trấn Khan Sheikhoun làm ít nhất 86 người thiệt mạng hôm 4.4.2017 và xem chiến dịch phóng tên lửa là động thái trừng phạt.

Ông Trump cách chức Giám đốc FBI James Comey, người từng dẫn đầu cuộc điều tra khả năng có liên hệ giữa ban vận động tranh cử của ông Trump với Nga. Ông Trump tuyên bố ông Comey đã xử lý kém vụ điều tra bà Hillary Clinton dùng máy chủ email cá nhân trên cương vị ngoại trưởng.

Ông Trump thực hiện chuyến công du nước ngoài đầu tiên trên cương vị tổng thống, tới Ả Rập Xê Út, Israel, Bờ Tây, Ý, Vatican, Bỉ và Ý.

Ông Trump tuyên bố Mỹ rút khỏi Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu năm 2015 - một cam kết giảm phát thải khí nhà kính.

Ông Trump tham dự Hội nghị cấp cao G20 ở Đức, nơi ông lần đầu gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin trên cương vị tổng thống Mỹ, trong bối cảnh các cuộc điều tra về việc Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ năm 2016 vẫn đang diễn ra.

Sau lời đe dọa từ Bình Nhưỡng sẽ phóng tên lửa đạn đạo gần đảo Guam, ông Trump cảnh báo những lời đe dọa như vậy sẽ bị đáp trả bằng “hỏa lực và cơn thịnh nộ”, gây ra một cuộc khẩu chiến với nhà lãnh đạo CHDCND Triều Tiên Kim Jong-un.

Ông Trump đổ lỗi cho cả hai bên về cuộc đụng độ đẫm máu giữa những người chống phát xít và nhóm phát xít mới ủng hộ người da trắng tại TP.Charlottesville (bang Virginia).

Những người theo chủ nghĩa phát xít mới ở đó để chống lại quyết định của TP.Charlottesville bỏ tượng của tướng Robert E. Lee, người lãnh đạo Liên minh miền Nam (nhóm thất bại trong nội chiến Mỹ giai đoạn 1861-1865).

Một người biểu tình ở nhóm chống phát xít đã thiệt mạng sau khi một người đàn ông lái ô tô lao vào đám đông.

Ông Trump đã đến Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Việt Nam và Philippines, giới thiệu chiến lược “Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương” như một cách mới để gắn kết khu vực.

Ông Trump đã đảo ngược chính sách của Mỹ về cuộc xung đột giữa Israel và Palestine bằng cách công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel.

Ông Trump phát động cuộc chiến thương mại bằng cách áp thuế từ 30-50% đối với thép và nhôm của Trung Quốc, với lý do lo ngại về an ninh quốc gia. Các mức thuế dần dần được áp dụng đối với các mặt hàng nhập khẩu khác từ Trung Quốc vào Mỹ và Bắc Kinh cũng áp thuế trả đũa.

Ông Trump rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015, nói rằng thỏa thuận này không đủ kiềm chế chương trình hạt nhân dân sự của Tehran.

Ông Trump và ông Kim Jong-un gặp nhau tại Singapore trong cuộc gặp thượng đỉnh đầu tiên giữa lãnh đạo Mỹ và Triều Tiên kể từ khi Chiến tranh Triều Tiên kết thúc năm 1953. Tuyên bố chung của họ nhấn mạnh sự hợp tác nhưng không đưa ra biện pháp cụ thể để thực thi các cam kết, trong đó có việc phi hạt nhân hóa hoàn toàn trên bán đảo Triều Tiên.

Việc Tổng thống Trump đề xuất tài trợ 5,7 tỉ USD để xây một bức tường dọc theo biên giới phía nam nước Mỹ dẫn đến một cuộc đối đầu tại quốc hội, vốn chỉ kết thúc sau 35 ngày chính phủ liên bang đóng cửa, lâu nhất từ trước đến nay. Đề xuất xây tường của ông Trump bị đảng Dân chủ coi là không hiệu quả và lãng phí.

Sau khi Iran bắn hạ một máy bay không người lái của Mỹ, ông Trump cho phép mở chiến dịch quân sự nhằm vào các mục tiêu của Iran, nhưng hủy bỏ chiến dịch vào những phút cuối cùng.

Ông Trump trở thành tổng thống Mỹ đương nhiệm đầu tiên đặt chân lên lãnh thổ CHDCND Triều Tiên, băng qua Khu phi quân sự để có cuộc gặp ngắn với lãnh đạo Kim Jong-un. Nhưng không bên nào đưa ra nhượng bộ cụ thể và Triều Tiên nối lại các vụ thử tên lửa.

Ông Trump thông báo rằng thủ lĩnh tối cao của tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) ở Iraq và Syria, Abu Bakr al-Baghdadi, đã bị lực lượng Mỹ tiêu diệt, 8 tháng sau khi IS đánh mất vùng lãnh thổ cuối cùng của nhóm này ở Syria.

Ông Trump trở thành tổng thống Mỹ thứ ba bị luận tội. Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát phê chuẩn hai điều khoản luận tội về tội lạm dụng quyền lực và cản trở cuộc điều tra luận tội.

Ông Trump bị cáo buộc hoãn giải ngân viện trợ cho Ukraine để ép nước này điều tra ông Joe Biden. Thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát sau đó đã tuyên bố trắng án cho ông Trump.

Một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Mỹ đã giết chết tướng Qasem Soleimani, chỉ huy Lực lượng Quds tinh nhuệ của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran, ở thủ đô Baghdad (Iraq).

Mỹ cáo buộc Soleimani dính líu các cuộc biểu tình bạo lực tại Đại sứ quán Mỹ ở Baghdad và cái chết của hàng trăm quân đội Mỹ cùng đồng minh trong khu vực.

Teheran trả đũa bằng cách phóng tên lửa vào 2 căn cứ của Iraq có lính Mỹ đồn trú, khiến Washington áp đặt lệnh cấm vận mới đối với Iran.

Trong một lần xuất hiện tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã công bố một kế hoạch mới nhằm chấm dứt hàng thập niên xung đột giữa Israel và Palestine.

Kế hoạch được xúc tiến mà không có sự tham gia của người Palestine và các nhà phân tích cho rằng có lợi cho người Israel khi trao cho họ phần lớn Bờ Tây và Jerusalem.

Sau khi hạ thấp mức độ nguy hiểm của Covid-19, ông Trump ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia để giảm thiểu tác động từ đại dịch Covid-19.

Quyết định tuyên bố tình trạng khẩn cấp giúp ông Trump giải ngân thêm 50 tỉ USD ngân sách chống dịch. Sau đó, ông ký gói kích thích kinh tế trị giá 2.000 tỉ USD.

Chính quyền ông Trump chính thức thông báo với Liên Hiệp Quốc rằng Mỹ rút khỏi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cáo buộc rằng tổ chức này giúp Trung Quốc che giấu sự bùng phát dịch bệnh Covid-19.

Sau đó, Mỹ từ chối tham gia Sáng kiến chia sẻ vắc xin toàn cầu COVAX do WHO dẫn đầu để giúp phổ biến tiêm chủng vắc xin Covid-19 trên toàn thế giới.

Thủ tướng Israel Netanyahu ký các thỏa thuận do Mỹ làm trung gian nhằm bình thường hóa quan hệ với Bahrain và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE).

Theo các chuyên gia, động thái này giúp Israel và các quốc gia vùng Vịnh Ả Rập đứng về một phía chống lại Iran.

Ông Trump thông báo ông và vợ Melania đã có kết quả xét nghiệm dương tính với Covid-19. Nhiều thành viên trong chính quyền ông Trump cũng nhiễm Covid-19, bao gồm cả nhân viên Nhà Trắng và các trợ lý cho chiến dịch vận động tranh cử của lãnh đạo Mỹ.

Tổng thống Trump nhập viện điều trị tại Trung tâm Quân y quốc gia Walter Reed và trở về Nhà Trắng vào ngày 5.10.

Hãng tin AP tuyên bố ông Joe Biden đắc cử tổng thống Mỹ sau khi kết quả kiểm phiếu sơ bộ cho thấy chính trị gia 79 tuổi thắng các bang chiến địa Pennsylvania và Nevada, giúp ông trở thành tổng thống thứ 46 của Mỹ. Ông Trump từ chối chấp nhận kết quả này.

Một đám đông người biểu tình ủng hộ Tổng thống Trump xông vào tòa nhà quốc hội trong lúc lưỡng viện quốc hội kiểm phiếu đại cử tri đoàn. Phó tổng thống Mike Pence và các thành viên quốc hội được sơ tán.

Ông Trump trở thành tổng thống Mỹ đầu tiên bị luận tội hai lần. Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát chính thức buộc tội ông Trump vì đã kích động đám đông tấn công Điện Capitol.