Sau khi nhận đủ số phiếu đại cử tri để đắc cử, ông Biden vào sáng qua 15.12 (giờ VN) đã có bài phát biểu từ bang Delaware, nhấn mạnh đã đến lúc cả nước Mỹ sang trang và bắt đầu chính quyền mới.
Chỉ trích phe Cộng hòa
Trong bài phát biểu, ông Biden chỉ trích Tổng thống Trump và đảng Cộng hòa đã bất chấp hiến pháp khi không chấp nhận kết quả bầu cử. “Đó là quan điểm rất cực đoan mà chúng ta chưa từng thấy.
Quan điểm từ chối tôn trọng ý chí của người dân, từ chối tôn trọng sự công minh của luật pháp, từ chối tôn trọng hiến pháp”, Reuters dẫn lời ông phê phán.
Liên quan nỗ lực đảo ngược kết quả của phe Cộng hòa, ông nói rằng Tổng thống Trump có đầy đủ cơ hội để khiếu nại kết quả tại tòa án, nhưng “trong mọi vụ kiện, không có nguyên nhân hay bằng chứng nào được tìm thấy để đảo ngược, đặt nghi vấn hay tranh cãi” về kết quả.
Bên cạnh đó, ông Biden cũng chỉ trích đảng Cộng hòa vì ủng hộ những tuyên bố vô căn cứ của Tổng thống Trump về gian lận lớn trong bầu cử, nhưng lưu ý rằng Tòa án Tối cao đã đưa ra tín hiệu rõ ràng.
Nhìn lại quá trình bầu cử, tổng thống tân cử ca ngợi cử tri đã đi bỏ phiếu với số lượng kỷ lục, bất chấp “sức ép chính trị, lời lẽ xúc phạm và đe dọa bạo lực”, cũng như đại dịch Covid-19. “Tại Mỹ, các chính trị gia không nắm quyền mà là được mọi người trao quyền. Ngọn lửa dân chủ được thắp lên tại đất nước này từ rất lâu. Giờ đây chúng ta biết rằng không có gì có thể dập tắt ngọn lửa đó, ngay cả một trận đại dịch hay sự lạm quyền”, ông Biden nhấn mạnh.
Chuẩn bị cho chính quyền mới
Hướng đến chính quyền mới, Tổng thống tân cử Biden cho rằng “đã đến lúc lật sang trang mới như chúng ta đã từng làm xuyên suốt lịch sử là hòa hợp và hàn gắn”. Trong bài phát biểu dài khoảng 13 phút, ông bày tỏ lòng tin rằng mọi người có thể cùng nhau hành động vì điều tươi đẹp cho nước Mỹ.
Liên quan các chính sách trong thời gian tới, ông Biden cam kết sẽ là “một tổng thống cho mọi người Mỹ”, đồng thời chia sẻ rằng ông sẽ ưu tiên kiểm soát đại dịch Covid-19 và hỗ trợ kinh tế. “Tôi sẽ làm việc chăm chỉ vì những người không bầu cũng như những người đã bầu cho tôi. Kiểm soát đại dịch và chủng ngừa cả nước, phân phối hỗ trợ kinh tế tức thời nhằm giúp quá nhiều người bị ảnh hưởng vào ngày nay và đang cần giúp đỡ, sau đó là tái thiết lại nền kinh tế tốt hơn bao giờ hết”, ông cam kết.
Ông Biden đã tuyên bố sẽ xây dựng “nội các đa dạng nhất trong lịch sử”, và đề cử các ứng viên da màu cho các vị trí bộ trưởng quốc phòng, bộ trưởng y tế và dịch vụ nhân sinh, bộ trưởng nhà ở và phát triển đô thị và bộ trưởng an ninh nội địa. Bên cạnh đó, ứng viên Janet Yellen dự kiến sẽ là nữ bộ trưởng tài chính đầu tiên. Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng phần lớn các ứng viên này phải được phê chuẩn bởi Thượng viện theo quy trình có thể sẽ bị cản trở nếu đảng Cộng hòa tiếp tục giành thế đa số.
Tờ Politico dẫn lời chiến lược gia Dân chủ Mary Anne Marsh chỉ ra rằng ông Biden chọn lựa một đội ngũ cùng quan điểm chứ không phải đối đầu. “Ông ấy không muốn mâu thuẫn mà muốn có những người từng làm việc trước đây và tất cả đều có thể cùng nhau hoàn thành công việc”, bà phân tích.
Trong khi đó, trang Axios dự báo một số ứng viên của ông Biden có thể bị các nghị sĩ Cộng hòa bỏ phiếu không phê chuẩn, chẳng hạn như cựu chánh văn phòng Nhà Trắng Denis McDonough được đề cử làm bộ trưởng bộ cựu chiến binh dù chưa từng phục vụ trong quân đội, còn ứng viên Neera Tanden - người được đề cử cho vị trí giám đốc Văn phòng quản lý và ngân sách - đã chỉ trích gay gắt đảng Cộng hòa suốt 8 năm qua trên Twitter.
